Łatwa adaptacja dziecka w przedszkolu.
Najważniejszą zasadą dla
rodziców, dorosłych i instytucji zajmujących się dziećmi, jest zasada
kierowania się dobrem dziecka. Należy zwracać uwagę na potrzebę poszanowania
przez wszystkich dorosłych tożsamości dziecka, jego godności i prywatności.
Stwierdza się, że dziecko z uwagi na swoją niedojrzałość umysłową,
emocjonalną, biofizyczną i społeczną wymaga opieki i ochrony.
Prawa dziecka zawarte w Konwencji
zostały podzielone na:
- prawa i wolności osobiste ( prawo do życia i
rozwoju, tożsamości i identyczności, godności, swobody myśli, wolności od
przemocy, prawo do wyrażania własnych poglądów)
- prawa socjalne ( prawo do
wypoczynku, ochrony zdrowia, czasu wolnego)
- prawa kulturalne (prawo do
nauki, korzystania z dóbr kultury, informacji)
- prawa polityczne( prawo do
stowarzyszania się).
W trosce o dziecko w wieku
przedszkolnym należy kierować się przede wszystkim prawem dziecka do
indywidualnego rozwoju i własnego tempa tego procesu. Dziecko ma prawo do
ochrony i pomocy, bezpieczeństwa, szacunku, niewiedzy, prawo do niepowodzeń i
łez, do własności, własnych tajemnic, do radości, do wypowiadania swoich myśli
i uczuć. Bardzo ważne jest również zapewnienie dzieciom możliwości bycia
wysłuchanym.
Przedszkole powinno tak
wychowywać dziecko, aby w przyszłości zostało dobrym człowiekiem ,czyli umiało
kochać, szanować siebie, innych oraz własność ogólnospołeczną. Dlatego też
każdy nauczyciel ma za zadanie stworzenie jak najbardziej dogodnych warunków
rozwoju dziecka w przyjaznym dla niego otoczeniu, w świadomości własnych praw i
obowiązków.
Opracowała Bożena Hajduk - nauczycielka Przedszkola nr 3 w Miasteczku Ślaskim
Skok do początku stronyBardzo duży wpływ na rozwój dziecka mają oczywiście rodzice, a jednym z czynników wpływających na ten rozwój jest wspólna zabawa z rodzicami. Daje ona dziecku ogromną radość, a jednocześnie jest źródłem zdobywania wielu wiadomości i umiejętności oraz nowych doświadczeń. Kształci i rozwija jego psychikę, ćwiczy spostrzegawczość, wyrabia orientację, uczy umiejętności współdziałania z innymi, przygotowuje do życia społecznego. Ponadto zasady zabaw budują w dzieciach wzór zachowania się. Przestrzeganie tego wzoru to droga do kształtowania w dzieciach świadomej dyscypliny, wyrabianie w nich solidarności i koleżeństwa, tak ważnego w późniejszym życiu. Zabawa rozwija również pamięć, wyobraźnię, zdolność koncentracji, jest również źródłem zdobywania wiadomości i umiejętności.
Zabawa jest najważniejszym terenem
działanie dziecka, która ma dla jego rozwoju podstawowe znaczenie. Należy więc
cenić zabawę dziecka i stwarzać dla niej odpowiednie warunki, być przewodnikiem
dziecka, gdy ono z zaciekawieniem rozgląda się wokół, gdy pyta, doświadcza,
obserwuje.
Rodzic może spełniać w zabawie
dziecięcej różne role: czasem- inicjatora i pomocnika, innym razem- towarzysza
zabawy, którą zainicjowało i kieruje dziecko. Jeżeli rodzice pragną, by ich
dziecko było aktywne, samodzielne, pełne inicjatywy muszą poświęcić mu swój
czas na wspólną zabawę. Stanowi ona bowiem jedną z najbardziej wartościowych
form kontaktu między dorosłym a dzieckiem. W czasie jej trwanie można przekazać
wiele informacji na różne tematy, zacieśnić więź emocjonalną, lepiej poznać
dziecko.
Opracowała: Beata Halamus nauczycielka Przedszkola nr 3 w Miasteczku Śląskim.
Skok do początku stronyPolubić leżakowanie
Wielu nauczycieli boryka się z problemem nielubianego
leżakowania. Najczęstszą przyczyną takiego stanu rzeczy jest zwyczajny brak
przyzwyczajenia dziecka do odpoczynku w czasie dnia.
Psychologowie twierdzą
jednak, że czas poobiedniego odpoczynku dziecka jest niezwykle dla niego ważny.
Układ nerwowy małego dziecka nie jest jeszcze na tyle silny, by malec mógł się
bawić, biegać i być w dobrym humorze przez wiele godzin. Sami rodzice często
skarżą się, że maluch, który nie śpi już w dzień, jest rozdrażniony, płaczliwy.
Nie wszystkie dzieci lubią leżakowanie, jednak w przedszkolu, w dużej grupie,
taki odpoczynek jest maluchowi szczególnie potrzebny. Zwykle jest tam głośno,
dzieciaki są stale aktywne, podekscytowane, wciąż mają nowe zajęcia. Dlatego
naprawdę powinny po obiedzie trochę się przespać lub chociaż odpocząć na
leżaczku. Oczywiście malucha nie można zmuszać bo będzie się przed tym bronił, a
w dodatku nie polubi z tego powodu przedszkola. Warto pamiętać, że poobiedni
odpoczynek szczególnie potrzebny jest maluchom ze wzmożoną pobudliwością
psychoruchową
Oto kilka wskazówek dla rodziców
· Proszę nie zabierać
dziecka z przedszkola zaraz po obiedzie, lecz dać mu szansę na odpoczynek.
·
Proszę również w domu wprowadzić zwyczaj poobiedniego leżakowania. Jeśli dziecko
nie chce kłaść się do łóżka, proszę zadbać by odpoczywało, chociażby na
materacyku lub dywanie, ale koniecznie w pozycji leżącej.
· Proszę być
konsekwentnym i codziennie, bez żadnych wyjątków stosować się do swojego
postanowienia. Wtedy dziecko szybko się do niego przyzwyczai.
· Proszę zadbać
o warunki sprzyjające odpoczynkowi ( wyłączyć radio i telewizor, włączyć
wyciszającą muzykę, poczytać dziecku spokojną bajkę.
Dzieci leżakują, bo
potrzebują odpoczynku, snu w trakcie dnia. Muszą zregenerować siły witalne i
intelektualne. Wypoczęte maluchy rzadziej zapadają na choroby i nie są takie
„marudne” jak te zmęczone.
Opracowanie na podst. artykułu
zamieszczonego w czasopiśmie "Doradca dyrektora przedszkola" - Grażyna Filipczyk
Diagnoza – to rozpoznawanie za pomocą technik i metod
psychologicznych cech osobowości, właściwości psychicznych, odchyleń od normy w
zakresie intelektualnym, emocjonalnym, fizycznym i społecznym. W psychologii
oznacza wykazanie istnienia określonego stanu rzeczy, jak np.:
Diagnoza rozwoju dziecka obrazuje:
1.Tempo – czyli szybkość, z jaką dokonują się w organizmie i
psychice dziecka różnorodne zmiany. Może ono być:
2.Rytm – który oznacz stopień regularności zachodzenia tych
zmian w czasie. Rytm rozwoju może być:
Przyspieszony lub opóźniony
rozwój może dotyczyć całości psychomotorycznego rozwoju lub odnosić się do
określonej sfery rozwojowej, np. rozwoju ruchowego, umysłowego czy społecznego.
Taki stan rzeczy jest uzależniony od warunków, w jakich funkcjonuje dziecko
oraz oddziaływań wychowawczych jego środowiska, choć ich podłożem w jakimś
stopniu mogą być predyspozycje wrodzone. Deficyty rozwojowe nie są uzależnione
od poziomu inteligencji i mogą występować w zakresie:
3.Dynamikę
rozwoju. Dynamika rozwoju to:
Oceniając dynamikę, oceniamy
postępy dokonujące się w ciągu roku szkolnego. Dynamika może być różna w
poszczególnych okresach życia dziecka. Spowodowane to może być różnymi
czynnikami biologicznymi, środowiskowymi lub brakiem stymulacji.
II. KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA DIAGNOZY W POSZCZEGÓLNYCH
SFERACH ROZWOJU.
ROZWÓJ
FIZYCZNY
Rozwojem fizycznym są zmiany
zachodzące w organizmie od urodzenia do osiągnięcia pełnej dojrzałości. W
różnych okresach życia tempo rozwoju jest wolne bądź szybkie. Wiek 5-6 lat
cechuje szybki rozwój fizyczny. Rozwój fizyczny uzależniony jest od wielu
czynników. Do najważniejszych należą:
Diagnozując rozwój fizyczny, należy
zbadać:
1. Wzrost i wagę ciała, stan ich zdrowia (odporność na choroby, uzyskując informacje o
chorobach przewlekłych, somatycznych). Niedobory wagi i wzrostu oraz wszelkiego
rodzaju choroby mogą wywołać:
Brak koncentracji
uwagi, zmęczenie,
Osłabienie
Trudności w
myśleniu, spostrzeganiu, zapamiętywaniu
2.Funkcjonowanie
narządów zmysłu (wzroku, słuchu)
Zaburzenia
mogą powodować:
Trudności w czytaniu i pisaniu,
Trudności w spostrzeganiu przedmiotów,
Trudności w dostrzeganiu różnic i podobieństw,
Trudności w
uczeniu się matematyki
Trudności w
rozumieniu i przekazywaniu informacji słownych
Trudności w wykonywaniu zadań i poleceń
3.Wymowę. Zaburzenia wymowy mogą powodować:
Trudności w
czytaniu, pisaniu
Trudności w wypowiadaniu się
Trudności w kontaktach społecznych
Zaburzenia
emocjonalne
4.Narząd
ruchu oraz postawę ciała. Zaburzenia
w tym zakresie mogą spowodować:
Trudności w poruszaniu się
Trudności w długotrwałym siedzeniu
Kłopoty w
wykonywaniu ćwiczeń gimnastycznych
Problemy z
koncentracją uwagi
5.Sprawność
fizyczną, tj. siłę, szybkość,
zwinność i moc.
ROZWÓJ PROCESÓW POZNAWCZYCH I SPRAWNOŚCI MANULANEJ.
Cechą charakterystyczną
rozwoju jest stała kolejność przechodzenia od czynności prostych do coraz
wyższych form działania. Opanowanie sprawności manualnej posługiwania się
ołówkiem, kredką, długopisem warunkuje nabycie umiejętności pisania. Bez
odpowiedniego poziomu percepcji wzrokowej i słuchowej dziecko nie będzie
potrafiło rozpoznać i zapisać liter, głosek, cyfr i znaków. Z kolei nie znając
liter i głosek, nie opanuje operacji analizy i syntezy wyrazów, a brak
dostatecznie rozwiniętej analizy i syntezy spowoduje trudności w nauce czytania
i pisania. Przedmiotem diagnozy jest więc:
1. sprawność manualna, a w szczególności:
Metody
badań:
Obserwacja
czynności samoobsługowych, rysowania, malowania,
Analiza wytworów,
np. rysunek człowieka, wzory literopodobne
2.
Percepcja wzrokowa: spostrzeganie
wzrokowe, orientacja przestrzenna, analiza i synteza wzrokowa.
Metody badań:
Układanie obrazka
z części
3.
Percepcja słuchowa: analiza słuchowa,
synteza słuchowa.
Metody
badań:
Wyodrębnianie
głosek i sylab
4.Mowa: zasób słownictwa, wady wymowy, sposób wypowiadania
się
Metody
badań:
Obserwacja
dziecka w różnych sytuacjach połączona z wypowiedziami dziecka
Historyjki
obrazkowe
Obrazki sytuacyjne
5.
Myślenie:
Analiza i synteza
Porównanie,
dostrzeganie podobieństw i różnic
Abstrahowanie,
uogólnienie, klasyfikowanie
Rozumienie treści
obrazków, zagadek, poleceń
Dostrzeganie
związków przyczynowo-skutkowych
Rozumienie pojęć
Rozumienie
operacji matematycznych
Metody
badań:
Układanie obrazka
z części
Porównywanie
obrazków
Klasyfikowanie
przedmiotów, obrazków, figur geometrycznych
Obrazki i
historyjki obrazkowe
Obserwacja
wykonywanych czynności
ROZWÓJ EMOCJONALNO-SPOŁECZNY
Potencjał intelektualny
dziecka bywa czasami niewykorzystany z powodu niedojrzałości rozwoju
społeczno-emocjonalnego.
Emocje i uczucia pozwalają
dziecku na ustosunkowanie się do otoczenia, a także do samego siebie. Wpływają
na regulowanie wzajemnych oddziaływań, komunikowanie się z ludźmi,
przystosowanie do otoczenia. Pozytywne emocje pobudzają do kontaktów, poznania,
zbliżenia, zaś emocje negatywne powodują unikanie, odrzucenie, bądź atakowanie
tego, co jest oceniane negatywnie. Emocje mogą stanowić przyczynę lub skutek
pozytywnego lub negatywnego stosunku do przedszkola, nauczycieli, rówieśników.
Zdobycie przez dziecko umiejętności właściwego komunikowania się z ludźmi,
wpływa na jego prawidłowe funkcjonowanie, zwłaszcza na:
Zaspokajanie
potrzeb
Kształtowanie
postaw
Kształtowanie
obrazu samego siebie
Kształtowanie
norm i zasad postępowania
Obserwacja
dziecka w różnych sytuacjach
Rozmowa z
dzieckiem
Rozpoznawanie
przeżyć dziecka poprzez: zabawy, gry, ćwiczenia, rysowanie, malowanie,
lepienie, muzykę, scenki dramowe, teatralne.